Aromantik Tarihi

Written by the AUREA Team

Aromantik tarihi çok net değildir. Tarih dönüm noktalarından yapılmıştır: dikkate değer, unutulmaz başarılar. Ama aynı anda geçenlerin araştırmasıdır, geleceği yapmak için birikmiş olayların araştırmasıdır. Aromantiklik bu yolculuğun başında. Bizim olayların şimdiki rekoru net değil, ve başka kuir topluluklarla karşılaştırırsan bağa kısa. Bu olaylar hakkında okumak isterseniz zaman çizgisini burada bakabilirsiniz: orijinal, arşive. Bu dönüm noktaları kişisel topluluk başarıların karışımıdır, bayraklar, kuruluşlar, ve dıştan onaylar gibi, mesela Oxford İngilizce Sözlüğünün Aromantik tanımını eklemek ve amatonormativiti sözü icat etmek. Bizim önümüzde yayılan tarih yaptıklarımızın, başkalarının bizim için yaptıkları ve aromantiklere önemli olan amatonormativitinin kabulü gibi şeylerin rekoru. Bu makale bizim teyitli tarihimizin, takdir edebileceğimiz tarihin ve bizi en çok etki eden tarihin hakkında bir tartışma.

Yeni bir topluluk olduğumuz sıkça söyleniliyor, ama sıkça söylenmeyen ne kadar yeni olduğumuz. Kaç yıldır kurulmuşuz? Topluluk hakkında konuşurken genellikle belli bir sebep için toplanmış bir grup demek istiyorlar, ve genelde bu tanımla bir tanımlayıcı gelir. Kesin olarak az/hiç romantik çekimi hisseden veya normların dışında bir tarz romantik çekimi hisseden kişiler insanlığının başından beri vardı, ama bizi beraber getiren kelime “Aromantik”(cümledeki romantik ve norm kelimelerin kullanımını not edin, sonra yine bahsedeceğiz). “Bu topluluk ne kadardır var?” sorusu aromantik kelimenin yaşından kısmen cevaplanabilir.

İSMİN ORTAYA ÇIKMASI

Tıpkı Aseksüel topluluğu-özellikle AVEN- ortaya çıkarken, Aromantik topluluğunun kökleri oluşuyordu. Bu kendimiz hakkında acemi anlayış 2000'lerin başında geldi, ve “Aromantik” kelimenin bulduğumuz  ilk kullanışlarından biri 2005 deydi (orijinal, arşive). Bu belli buluşla ilgili enteresan olan şey aromantikler büyük ihtimalle hala “Aseksüel-Aseksüel” olarak bilinirken AVEN çekim yoklamanında kullanıldı. 1793 çekimlerini yazanlardan 302 Aseksüel-aseksüel yazdı. O münazara Aseksüel-aseksüel kendilerini hiç çekim hissetmeyen olarak, ne romantik ne seksüel çekim hissetmeyen olarak veya aseksüel den başka birşey olmadıklarını olarak tanımlayan kişilerle dolu. Yoklamadan iki yıl sonra post edilen, Aromantik kelimeyi kullanan ilk yorum şunu soruyor: “Elbette Aromantik Aseksüel bunu tanımlamak için daha iyi?” Bu soru hala cevapsız.

O AVENdeki münazara birkaç yıl sürüyor, ve 2006ya kadar, post edildikten 3 yıl sonra, Aromantik kelimenin birkaç tane daha kullanayışını görmeye başlıyoruz. Bir yorumda yazar şunu diyor: “Kendimi Aromantik Aseksüel, veya “Aseksüel Aseksüel” olarak görüyorum,” daha üç yıl önce kullanan kelimeyi tırnak işaretin altına koyup, zamanın genellikle kullanılan kelimelerin değişmesini gösteriyor. Dilin gelişimini net görebiliriz, ama internetin değişken huyundan dolayı aromantik kelimesine belli bir yaş veremiyoruz. Ama o kelime kendi hayatıyla, gerçek bir insan olsaydı Z kuşağı olurdu. 2005 2006 gibi bu kelime çıktı diye düşünüyoruz, ama bulunmayan veya silinmiş websitede daha önce kullanılmış olabilir.

Aslında, gerçekten öyle olmuş. Kelimenin ilk kullanımı 2002 de bulundu(orijinal, arşive), önceki bahsedilen yoklamadan en azından bir yıl önce. AVENden önce, Yahoo’da İnsan Amip için Sığınak (orijinal, arşive) olarak çevrimiçi bir grup vardı, ve orada birisi, maxnova100 olarak bilinen, arkadaşların romantik ilişkiler için onlara önemli şeyleri vazgeçmelerini anlamadığını anlatıyor. Romantizme aversiyonları hakkında konuşuyorlar, ve aromantiklere tanıdık gelebilen bir hikaye anlatıyor: romantizme aversiyonları birlik istemiyor anlamına gelmiyor. Postlarını bu cümleyle bitiriyorlar: “Tam Aseksüel olmayan ama ilişkide olma fikrinden nefret eden birisini nasıl bir kelime uyar? Aromantik (lol)?”

Bu bizim topluluk etiketimizin herhalde ilk kullanımlarından biri.

2008/2009 a kadar, AVENde en azından, bu term sıkça kullanılmadı. Bizim yeni topluluğumuz isimsiz doğdu ve, zamanla, tınlayan bir kelime buldu gibi görünüyor. Ama belli ki bizim var olduğumuzu konsepti uzun zamandır biliniyor. 

1979da, Aşk ve Limerence[sevdalık] Aşık olma Deneyimi kitabında Dorothy Tennov limerent(sevdalı) ve limerent olmayan kişiler hakkında konuştu. O, ve başka teorisyenler, romantik ve seksüel aşkın muhakkak bağlı olmadığını kabul ettiler. “Limerence”(sevdalık) romantik çekimi hissedenler için artık geçersiz bir kelime ve limerent olmayan kişiler hiç aşkı hissetmeyen olanlardı. “Limerent-olmayan” kelimesi bizim Aromantik için bir öncü. Bu kelime hiç tanımlayıcı olarak kullanıldı mı veya sadece açıklayıcı olarak mı kullanıldı belli değil. Yani burada herhalde isim vardı ve topluluk yoktu.

Bu geçenimizin her zaman değişen belirsizliği tarihimizin bir gerçeği, ve sinir bozucu bir engel. 2000 lerin başında, Aseksüel kimliği yüzünden berabere getirilen ve birbirlerini keşfeden birçok kişiyle, tartışmasız ve isimsiz bir topluluktuk. Aromantik topluluk çoğunlukla Aseksüel topluluktan çıktı, ve bu bağlantı başta Aromantiklik ve aseksüelliğin özünde bağlı olduğuna demek geldi. Bu aseksüellikle hiç ilgisi olmayan Aromantikler için sorun yarattı, ve hala aromantikler ve kardeş topluluğumuz arasında sürtünme var. Bu topluluk içinde sürtünmenin üstüne, 2016 da hariç tutmanın yükselmesi(maalesef bugüne kadar devam ediyor) demektir ki birçok Aromantik kimliklerini saklıyorlardı ve topluluktan uzak kalıyorlardı. Aseksüel topluluğun dışında kendi topluluk kimliği üretme ve hariç tutmanın aleyhi arasında, kendimiz için yer bulmak her zaman zordu. Belirtili Aromantik tarihi ya çok yeni(son 10-20 yılda) ya da bulması imkansız. Ama, topluluğun yeni olmasına rağmen, bizim gibilerin tarihin geçmişlerinden beri yaşamadığını demek değil.

DAHA ESKİ TARİHTE AROMANTIKLIK 

Güney Çin’in Qing hanedanı süresinde Altın Orkide Topluluk vardı. 1640 lerin başında başlayan, 300 yıl için bir kadın topluluğu evliliğe karşı durdu. Kâğıt üzerinde o zamanın normu sosyal ve mali yararlı olan heteroseksüel bir birlikti. Aslında, bu birlikler kadınlar için genelde sınırlayıcıydı, zorlanıldılar ve birlikler sıkça tacizle sonuçlandılar. Herhangi normatif hayatı istemeyen kadını açık kollarla bekleyerek, Altın Orkide Topluluğu genel topluluğun o zamanki beklentilerine karşı durdu.

Altın Orkide Topluluğu kesin kuir tarihinde önemli bir grup.  Tarikatın içinde birçok kadın başka kadınla evlendi, ve genel topluluk tarafından tamamen kabul edilmesine rağmen, çokta kötü olarak görülmedi. Bu evlilikler (oldukça) geçerli olarak farz edildiler, ipek endüstrinin başarını dikkate alarak. Kızın çalışan bir adamla evlenmeyi kabul etmeseydi, çalışan bir kadın idare ederdi.

Artına, Çin’deki evli kadınlar tek olmadıklarını göstermek için saçlarını belli bir şekilde tarama uygulaması vardı. Altın Orkide Topluluğun içinde “Kendilerini tarayan kadın” tarzı vardı. Bu kadınlar saçlarını evli kadınlar gibi yapardı ve bu seçeneği kutlamak için bir tören yapılırdı. Evlenmek veya romantik/seksüel ilişki istemeyen kadınlar bu seçeneği yapardı. Bu kadınların seçeneklerini etki eden sebepler neyse ne, onların hikayelerinde bizim kimliğin parçalarını görmemek zor. Kesin onlardan en az bazıları çağdaş Aromantiklerin romantizme ve ilişkilere doğru hislerine benzeyen bir şeyler hissediyorlardı, ve bu yüzden bu kadınlar bizim tarihimizin güzel ve cesaretli bir parçasıdır.

Altın Orkide Topluluğu sadece evlilik ve ilişkiler için ilgisi olmayanlar için sığınak sağlayan grubun bir örneği. Çoğu kadın doluydu çünkü tarihçe kadınların çok daha az seçenekleri vardı ve evliliğin az yarası vardı. Ama, aynı anda da birçok bekar kalan tarihi erkek de vardır. Bu seçenek için birçok sebep olabilir tabii, ve eşcinsel olmak da biridir. Birçoğu da ne kadına, ne erkeğe ne de başkalarına ilgi gösterdi. Yani romantizme ve ilişkilere ilgileri olmaması imkansız da değil.

Tarihe kuir bir bakıştan bakmak zor bir iş olabilir. Birçok tarihi kişilere gösterip eşcinsel, lezbiyen, veya biseksüel diyebiliriz ama birisine gösterip ve Aromantik demek çok daha zor. Aromantikliğin özelliğinden dolayı sıkça gizli olabilir, çünkü tarihde evli olmamak için birçok sebep olabilirdi ve her Aromantik ilişkiye ilgisiz değildir. Artına, romantizme ve onun toplumdaki yerine doğru tutumlar zamanla değişti, bazen şiddetle, ve bu yüzden çağdaş bir Aromantik anlamını tarihi kişilere bağlamak az kalsın imkansız. Onlar büyük ihtimalle romantizmi ve ilişkileri şimdiki topluluğun gördüğü gibi görmediler, ve bu konseptlerin çağdaş bakışlarından bugünkü bildiğimiz Aromantik topluluk oluşturuldu. Tarihi zamanlar bizim değil, ve fikirlerimiz daha eski zamanlara çevrilmeyebilir. Bu bazen öbür kuir topluluklar içinde doğru olabilir, eşcinsel, lezbiyen ve biseksüel gibi. Bir kişinin kesin olarak kuir olduklarını iddia edemiyoruz, çünkü o kelime ve konsept aynı şekilde o zamanda bulunamayabilir di.

Bu aromantiklerin tarihte yerleri yok demek değildir. Herhangi kuir olarak talep edilen tarih bizede aittir.  Tarihte bağlı olmayan kişiler, sebepleri neyse ne, topluluk tarafından kuir olarak görüyorlardı, ve bu çağdaş anlamında kuir olabilir ya da “garip” anlamında kuir olabilir. Çoğunluğu için tam neden bağlı olmayarak kaldıklarını anlamak için hiçbir şey yapılamaz, ve bu yüzden aromantikliğe benzeyen hissler hariç bırakılamaz.

Artına, bugünkü aromantikler değişik tarz ilişki istemek için birçok değişik sebepleri olabilir. Bugünlerin dostluk, sevgi, çocuklar, ve seks gibi yaygın nedenlikleriyle, bazıları romantizmsiz beraber gelmiş olmaları imkansız değil, özellikle romantizme ve evliliğin bugünkü gibi aşırı bağlı düşünülmeyen zamanlarda.

Bu ayda biraz sonra Boston Evlilikler olarak bilinen 19 uncu ve 20 nci yüzyılların romantik arkadaşlıkları hakkında ve nasıl onlar kuirplatonik ilişkilerin çağdaş fikirlerine karşılıyorlar hakkında makale yayınlayacağız. Bu kesin bizim tarihimizin bir parçasının olmasına rağmen, bu makale genel eşli olmayanlar hakkında değilde daha çok eşli olmayan kadınlar hakkında olacak. Bu dünyada erkeklerin evlenmemesi çok daha önemsiz, ve çok birşey ifade etmiyor. Bu demek ki, öncesinde söylediğimiz gibi, birçok benzeyen akımlar kadınlara odaklandı.

Benzeyen akımlar hakkında konuşurken, “spinster”(evlenmemiş kadını kasteder) İngilizcede birçok kişinin bildiği bir kelimedir, ama çoğu kelimenin tam nerden geldiğini bilmiyor. Kelime yalnız ve genelde yaşlı olan bir kadının berbat görüntüsünü anımsar. Benim seçeneğim, diyor kadın, ama kim gerçekten yalnız olmak ister? Onda yanlış birşey olmalı, insanlar fısıldarlar. Aslında, “spinster”lerin birçoğu hayatı evli kadınların motomot alamayacakları bir serbestlikle yaşarlar. Spinster kelimesi iplik döndüren kadınları tanımlamak için kullanılırdı. Bu iş demekti ki o kadınların kendi maaşları vardı, ve bu o kadınları mali serbestlik verdi, ve bu yüzden o kadınlar evlenmeden hayatı yaşayabiliyorlardı. Cinsleri yüzünden Victoria döneminde erkekler ve kadınlar o kadar değişik olarak görülüyor dıki tamamen ayrı hayatlar yaşayabilirler di, anlatıyor antropolog ve tarihçi Hellesund Tone. Spinsterlar erkeklerin hariç olduğu bir dünyada yaşayabilir, iş yapabilir ve oynayabilirler di.

1870 ve 1920 arası bekar beyaz kadınların işleri ve maaşları üzerindeki araştırmasında, Claudia Goldin buldu ki emek yoğun ve az karşılıklı işler evli olmayan kadınlar için ayrılırdı. Erkekler daha çok terfi ediliyorlardı ve evli kadınlar başka işler çalışırdı. Spinsterlar hem sadece kadınlar arasında lardı, hem sadece spinsterler arasındalardı. Bu kadınlar aynı fikirde olan kişiler ileydi. 

Ortaçağ Flamanyadaki spinsterlar benzerdi. 1200 lerde kadın toplulukları oluşmaya başladı, “beguinage” olarak bilinen küçük kapılı mahallelerden yapılan. Bu avamlar bekar kadınların kendi istedikleri gibi dini bir şekilde hayatı yaşamaları içindi. Papazlığın yasaları tarafından yaşamanın yerine, bu kadınlar birbirlerini destek ve yönlendirme için kullanırlardı. Beguinage’ların içinde fırınlar, bira fabrikalar ve hastaneler gibi binalar ve çiftçilik yapmak için yerler vardı. Bu avamların asıl çağrıları ekonomik ve sosyal serbestlik

Eşsizlerin tarihinde genel bir tema maliyedir. Marriage, a History: How Love Conquered Marriage kitabında Stephanie Coontz yazıyor ki başlangıçta evlilik bir erkek ve bir kadın arasında ilişki demek değildi. Evlilik kusursuz ilişki kurmak içindi, mesela cazip evlilik yoluyla akrabalar, güçlü ittifaklar, ve aile işgücü oranını artırmak için. Geçenlerin birlikleri Aromantikleri çokta yabancılaştırmamış olabilir, en azından aloromantikleri yabancılaştırdığından fazla değil.

Bir kadının bir erkekle birleşmesi veya evlenmesinin ilk rekoru 2350 İÖ civarı Mezopotamya’dan geliyor. Bu demek ki evlilik kuruluşu 4 bin yıl önce kuruldu. Romantik aşkın konsepti, ama, Ortaçağda müzik adamları tarafından tanıtılmış. Onların şarkıları ve şiirleri çoğunlukla yiğitlik ve saray aşkını anlattı, topluluğa romantizmle cazibeyi sadece bin yıl önce tanıtmışlar. Ama bu cazibe yakın tarihe kadar norm olmadı. Tarihte evlenmek için baskı yüksek olsa bile, romantik aşkla çok az saplantı vardı, ve evliliğin önemli bir parçası olarak bilinmiyordu. Aromantikliğimiz şu an yaşadığımız iklim yüzünden göze çarpan oldu, ve tarihe kaybolduk gibi görünüyorsa, belki bunun sebebi eskiden herkesten çok değişik değildik.

BİZİM GELECEK TARİHİMİZ

Bugün tarih yapıyoruz. Sadece aromantikliğin fikrini yayarak insanları sayısız olasılıklara açıyoruz. Her ay AUREA topluluğa bakıyor ne oluyor diye ve her ay bir Aromantik inanılmaz bir şey yapıyor. Amatonormativitile, kapitalizmle, ve özümsemekle kurtulmaktan konuşuyoruz, ve bu zor bir görev. Kuir mücadeleyi mücadele etmek sadece bireylerin fikirlerini değiştirmek demek değil ama genel topluluğun yapısını değiştirmek demektir. Tarihimiz kaçınılmaz bir şekilde romantizmle ve romantizmi bulmak için baskıyla bağlı, ve romantizmi sevenler ve sevmeyenler içinde bu baskıları kusurludur. Ama birkaç net hedef veriyor bize. Tarih yapıyoruz, ve artık kimliğimiz var, yani tek gerekli kalan şey gelecek dönüm noktasına doğru yürümek ve ilerideki aromantikler için tarihi yazmak.